Scholieren, vapes en Snapchat-dealers

‘Ik heb nog energy drink, mango ice, cola ice. De rest is op. Half zes op het station is goed’. De boodschap van de Snapchat-dealer is zo simpel als wat. Even later wordt voor een tientje een wegwerpvape – goed voor 2800 hijsjes – verkocht. De vape-wereld – reclames voor vapes met een smaakje zijn sinds kort verboden, net als de verkoop via sociale media – is feitelijk overzichtelijk: jonge Chinese vapeproducenten, TikTok-influencers die reclame maken en minderjarige Snapchat-dealers. De overheid, maar ook TikTok en Snapchat hebben geen enkele grip op de illegale handel die zich via de smartphone afspeelt, schrijft VN in een lang en lezenswaardig artikel. Het is een logische combinatie ook: vapes zijn steeds populairder, net als de twee genoemde sociale media. Het bereik van vapevideo’s is enorm, ze worden miljarden keren bekeken en het ‘for you’ filter doet de rest. Als er na een melding een video wordt verwijderd, is die soms al twintig miljoen keer bekeken, aldus TikTok-experts. En dat het allemaal illegaal is? Ach, zegt een woordvoerder van de NVWA: ‘de kans iemand die de leeftijdsgrens niet naleeft te pakken is zeer klein, omdat onze inspecteurs de overtreding met eigen ogen moeten zien gebeuren’. Daarnaast zijn er ‘influencers’ die voor een paar tientjes de vapes promoten, ze worden actief benaderd door producenten. Die zoeken op instagram en TikTok en benaderen ze dan via Snapchat – een gebruikersnaam is voldoende. En dus vraagt op TikTok regelmatig iemand waar hij ‘zonder id een V@p3 kan halen’. Het antwoord komt vrijwel direct: ‘gwn op snap zoeken op vapes en de code van je stad. er komen dan wss 100 accounts’. Onderzoekers van The Investigative Desk brachten het land in kaart: zoeken op 142 Nederlandse netnummers in combinatie met een paar zoektermen leverde alleen al ruim 250 dealer-profielen op.