De ontdekking van een ‘zorgelijk gerucht’ op sociale media was voor burgemeester Ellen van Selm van Purmerend aanleiding om de binnenstad tot veiligheidsrisicogebied te verklaren. Dat besluit gaf de politie extra bevoegdheden om de veiligheid te waarborgen. De politie riep verder op te stoppen met het delen en verspreiden van het bericht, waarvan de inhoud niet bekend is gemaakt. ‘Deel je dit toch, of reageer je hieronder met de complete inhoud van het bericht, dan kan je een bezoek van de jeugdagenten verwachten’.
In de regio Rijnmond zijn drie mannen (18, 19 en 28, uit Ridderkerk en Sliedrecht) aangehouden die online opriepen tot het verstoren van de openbare orde en verkeersonveilig gedrag tijdens koningsnacht. De mannen worden van opruiing.
opruiing
Man na Facebookoproep over “verborgen kinderen” veroordeeld voor opruiing en smaad
Verdachte Jan Huzen (53, uit Nieuw-Weerdinge) is door de politierechter veroordeeld tot tachtig uur werkstraf (de helft voorwaardelijk) voor opruiing en smaad. Huzen riep, mei 2022, op facebook op om de 1700 ‘verborgen kinderen’ van de toeslagenaffaire te lokaliseren. ‘Wie weet waar de kinderen verborgen worden gehouden, mag mij een persoonlijk bericht sturen’. Hij beloofde om in die gevallen, ‘met een hele groep mensen’ die kinderen ‘te bevrijden zodat zij terug kunnen naar hun eigen ouders’. Op de berichten werd veel gereageerd, ook door personen die ‘bevrijdingsacties’ wilden uitvoeren. Het OM sprak van opruiende acties tegen het openbaar gezag. Huzen, enkele jaren terug bekend van facebookgroep Steungroep Boeren en Burgers en januari 2023 in hoger beroep veroordeeld voor opruiing, vond er niks strafbaars aan. Bovendien, zo zei hij, ‘wat andere mensen zeggen, daar kan ik niets aan doen’. De veroordeling is ook voor smaad: een journalist had aangifte gedaan nadat Huzen hem op facebook een pedofiel noemde en zijn foto publiceerde. De rechtbank vond Huzen schuldig aan beide delicten. Huzen heeft direcdt hoger beroep aangekondigd. ‘De groeten met dat hele corrupte spul hier’.
Taakstraf voor dreigtweets naar Kamerleden
De politierechter Midden-Nederland heeft een taakstraf (honderd uur) opgelegd aan een man (63) die het, november 2021, op twitter gemunt had op (voormalig) Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma (D66). Die werd een NSB’er genoemd en moest ‘aan de hoogste boom’ gehangen worden. De verdachte had het ook over ‘militaire tribunalen’. Sjoerdsma zou ‘misdaden tegen de mensheid’ hebben gepleegd. ‘Hangen zal ie and i like it’. Sjoerdsma deed aangifte, ook nadat hij – en andere D66’ers – anderhalf jaar later wederom doelwit was van dreigtweets van dezelfde verdachte. De politie komt al gauw uit bij verdachte Frank L. die bij zijn vriendin in Leusden wordt opgepakt. De verdachte, ooit werkzaam bij de politie en in 2022 in hoger beroep veroordeeld in ‘de grootste Nederlandse fraudezaak ooit’ rond beleggingsvehikel Quality Investments, bekent schuld en biedt excuses aan. Volgens de verdachte was ‘opgekropte frustratie richting de overheid’ de reden van zijn tweets. De politierechter oordeelt uiteindelijk dat de tweets juridisch geen bedreigingen zijn: er bestaan geen tribunalen en Sjoerdsma hoefde niet echt te vrezen voor zijn leven. De verdachte wordt alleen veroordeeld voor opruiing.
Negentig uur taakstraf geëist tegen Willem Engel
Daar-is-tie-weer: activist Willem Engel stond deze week terecht voor opruiing via facebook. Volgens het OM riep hij in een livestream op om agenten te arresteren. De eis is negentig uur taakstraf, plus een voorwaardelijke geldboete (250 euro) voor het negeren van een politiebevel tijdens een coronademonstratie, oktober 2020. Engel raakte daarbij ingesloten en riep in de livestream dat agenten ‘onder burgerarrest’ moesten. Dat was volgens Engel geen serieuze oproep maar ‘een stijlfiguur, om de mensen om me heen duidelijk te maken dat zonder vordering demonstranten werden ingesloten’. En zo´n ‘insluiting’ is onrechtmatig, vindt Engel. Maar volgens het OM is de vrijheid van meningsuiting niet onbegrensd en heeft Engel met zijn oproep die grens overschreden: ondermijning van het openbaar gezag en een gevaar voor de democratie. ‘Iedereen mag zijn eigen mening hebben, maar het mag niet leiden tot een strafbaar feit’. De demonstranten waren eerder die avond op last van de burgemeester al weggestuurd maar bedachten, als alternatief, een mars door Den Haag. Engel werd tijdens die mars gearresteerd en kreeg een gebiedsverbod van tien dagen. Onduidelijk is wanneer de zaak verdergaat. De zaak staat overigens los van een eerdere strafzaak tegen Engel, na een massa-aangifte. Engel kreeg in die zaak een voorwaardelijke celstraf van een maand voor opruiing, maar ging in hoger beroep.
Taakstraf plus voorwaardelijk voor bedreigen politici op X
Honderd uur taakstraf plus een maand voorwaardelijk is de straf voor een man (55, uit Klein-Zundert) die op twitter/X schreef over ‘links tuig’ dat ‘na tribunalen’ tegen de muur gezet en afgeschoten moet worden. De lijken moesten daarna in zee gedumpt worden, twitterde de verdachte daar nog bij. ‘Anders krijg je straks nog een Jesse Klaver-monument of een Kaag-muur’. De verdachte reageerde met zijn tweets op een oproep van Emile Ratelband om bepaalde partijen te verbieden. Het OM vond dat sprake was van bedreiging en opruiing en vervolgde de verdachte. Die zei, niet verrassend, dat hij ‘uit emotie’ had gehandeld, dat de tekst ‘hypothetisch bedoeld’ was en dat hij dronken was en het allemaal niet zo bedoeld had. Tja. Maar wat dan als mensen ‘daden bij uw woorden gaan voegen’, vroeg de officier. De advocaat vond de dreiging niet direct, ‘warrig en niet specifiek genoeg’. De rechter ging mee met de eis van het OM, met de voorwaardelijke celstraf als stok achter de deur ‘want ik vind het belangrijk dat u dit niet nog een keer doet’.
Al dag voor rellen man aangehouden voor online oproep tot geweld
Al een dag voor de rellen in Den Haag, had de politie een man (28, uit Rotterdam) aangehouden op verdenking van opruiing. Volgens het OM riep de man, samen met anderen, in een online video op tot geweld rond de bijeenkomst van Eritreeërs in een zalencentrum. Bij die rellen raakten vijftien agenten gewond en werden (tot nu toe) dertien personen opgepakt. De online oproep verscheen donderdag online maar bevatte ‘geen nieuwe informatie over het dreigingsbeeld en het bevestigde dat alleen maar’, aldus het OM. De video ‘gaf wel de mogelijkheid van een strafrechtelijke interventie vooraf’. De NOS vond op sociale media meerdere oproepen om naar het zalencomplex te komen. Al op woensdag werd een video op TikTok verspreid met de datum van het feest, zonder daarbij de locatie te noemen of op te roepen tot geweld. Het politieonderzoek naar de ‘geweldsexplosie’ is inmiddels ‘in volle gang’. Het OM roept mensen die filmpjes of foto’s hebben van de rellen op die te delen met de politie. ‘Dit kan helpen de relschoppers te identificeren. Mensen die schade hebben ondervonden, kunnen aangifte doen’.
Man ook in hoger beroep veroordeeld voor opruiing op sociale media
Een man (23, uit Venlo) die tijdens de pandemie opriep tot rellen en geweld is ook in hoger beroep veroordeeld voor opruiing. De rechtbank veroordeelde de verdachte eerder tot vijf maanden cel (waarvan een voorwaardelijk) plus tachtig uur taakstraf. Het Hof heeft nu de taakstraf laten vallen en het voorwaardelijke deel van de celstraf verlengd naar drie maanden. De verdachte was aangeklaagd voor het delen op Snapchat van rellen in Venlo en Blerick. Jongeren gooiden met fietsen en bakstenen, onder meer door de ruit van een rijdende politieauto. Volgens de verdachte deelde hij behalve zijn eigen beelden ook die van anderen ‘om meer volgers te genereren’. Te horen is hoe omstanders roepen dat ze ‘alles gaan opblazen’. Ook de politie moest het ontgelden: ‘fuck de wouten’. Door het verspreiden van de beelden heeft de verdachte ‘al dan niet indirect een bijdrage geleverd’ aan de rellen, aldus het Hof.
België: Jaar cel voor relschoppers na aanval op agenten met vuurwerkbommen
Drie mannen (20, 24 en 37, allen uit Genk) zijn veroordeeld tot een jaar cel voor het (midden in de coronapandemie) organiseren van een gerichte aanval op de politie. De drie behoorden tot een groep van zo’n vijftig personen die ‘samentroepten’ om de politie te viseren. In Telegram-groepen als Control Genk en ‘Genoeg is genoeg 18+’ – enkele uren voor de betoging opgericht – spoorden ze, november 2020, anderen aan om naar een parkeerplaats in de wijk Sledderlo te komen – en daar met stenen en vuurwerkpijlen de politie uit te dagen. Een buurtbewoner belde de politie toen er tientallen personen op het plein waren. Twee politieploegen die ter plaatse gingen, werden opgewacht met cobra’s, bakstenen en ander vuurwerk. ‘Wellicht een bijzonder leuk moment voor de daders, ze zaten de agenten op te wachten in strandstoelen’, aldus het OM. Eerder gingen in de Telegram-groepen al foto’s van één agent rond, met teksten als ‘sla hem werkonbekwaam’. Volgens het OM kwam de actie vooral voort uit verveling ‘en omdat ze vonden dat de politie te veel macht had’. Groepsleden noemden elkaar soldaten… De drie verdachten kregen ook een boete (800 euro), de gedoxte agent krijgt 2985 euro schadevergoeding.
Politie arresteert “autonomen” voor fraude, opruiing, bedreiging
De politie heeft, in de aanloop naar kerstmis, meerdere ‘autonomen’ opgepakt, op verdenking van fraude, opruiing en bedreiging. Het gaat om ‘bekende mannen uit de beweging’, aldus het bericht. Twee van hen (60+, uit Den Dolder en Utrecht) hadden onder meer een deurwaarder bedreigd die bij iemand een huurschuld kwam innen – het uitzettingsbevel was vals en de rechterlijke macht onbevoegd, of zoiets. Een van de verdachten beheert verder een Telegram-groep waarin theorieën worden gedeeld waarom de Nederlandse staat ‘geen mandaat’ zou hebben en treedt op als adviseur van (beginnende) autonomen die hun rekeningen niet betalen. Eerder werden ook zelfbenoemd juridisch adviseur Youri P. (46, uit Schinveld) en een compagnon opgepakt, voor belastingfraude en verduistering. De twee hadden samen een ‘advieskantoor’ waar mensen – voor 25 euro per jaar – lid konden worden en formulieren konden vinden die ze aan de Belastingdienst moesten sturen. Daar staan inmiddels tientallen verhuisdozen vol met die formulieren. De rechtbank Maastricht – volgens autonomen een ‘onrechtbank’ – bepaalde vorige maand dat P. moet stoppen met zijn adviezen omdat zijn informatie ‘overduidelijk onjuist en misleidend was’. Direct na de uitspraak postte P. weer berichten op facebook en Telegram. Daarin schreef hij te zijn opgepakt omdat hij ‘te dicht bij de waarheid kwam’.
Hoe voorkom je geweld dat online start?
In een heuse ‘Handreiking Interventies in de cyclus van online aangejaagd geweld’ schrijven onderzoekers van de Thorbecke Academie (NHL Stenden Hogeschool) en de Rijksuniversiteit Groningen over maatregelen om online aangejaagd geweld preventief te kunnen aanpakken. De handreiking, bedoeld voor jongerenwerkers, gemeenten én politie, is volgens lector Willem Bantema de eerste studie ‘die meer op preventie inspeelt’. De kern van de handreiking gaat over vertrouwen en verbinding tussen organisaties en jongeren. Die insteek is volgens Bantema anders dan het actief speuren naar online signalen van mogelijke online ordeverstoringen of geweld. ‘Actief sporen komt momenteel meer en meer onder druk te staan vanwege privacywetgeving en het is ook maar de vraag of op basis van losse signalen een zinvolle duiding mogelijk is’. En dat terwijl geen enkele organisatie het zich kan permitteren om niet online te werken: vroeg of laat wordt de aansluiting met de doelgroep jongeren gemist. Een van de randvoorwaarden is het faciliteren van werknemers. ‘Online werken is niet iets dat je er zomaar even bij doet’, aldus hoofdonderzoeker Anna Bartelds. Organisaties moeten dat faciliteren, ook al staat online werken bij veel organisaties nog in de kinderschoenen. ‘Terwijl het online domein niet nieuw is en de komende jaren op tal van terreinen nog belangrijker wordt’. Bartelds wijst op online ordeverstoringen, ondermijning, radicalisering, en criminaliteit. Ze denkt dat rol en mogelijkheden van online werken bij het jongerenwerk nog onderschat wordt. ‘Deze handreiking kan daar zeker bij helpen’.
Werkstraf voor opruiende tweets aan Uslu
De politierechter heeft een man (52, uit Apeldoorn) voor opruiing via Twitter/X veroordeeld tot zestig uur taakstraf, waarvan de helft voorwaardelijk. De verdachte stuurde, maart 2023, een tweet aan (inmiddels oud-)staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media). Aanleiding was de rel rond kinderboekenschrijver Pim Lammers die werd bericht van pedofilie en zich na doodsbedreigingen terugtrok als schrijver van Kinderboekenweek-gedicht. In de tweet schreef de verdachte hoe ‘prachtig het zou zijn wanneer iemand met hele grote handen het keeltje van @GunayUslu langzaam dicht knijpt totdat ze helemaal geen lucht meer krijgt en stikt’. Uslu was een ‘achterlijke kutwijf’ van wie je alles mag schrijven als auteur’. Dat was opruiing, vond het OM. Geen opruiing, vond de verdachte. ‘Ik ben schrijver en Mevrouw vond dat een schrijver alles moest kunnen schrijven’. Het OM eiste vier weken celstraf maar de politierechter vond een celstraf niet passend en legde een taakstraf op. ‘Uw bewoordingen zijn duidelijk, en zijn niet anders op te vatten dan het aansporen tot geweld tegen mevrouw Uslu’.
Complotdenker moet vier maanden de cel in voor smaad, opruiing en stalking
Complotdenker Huig Plug (55, uit Katwijk) is door de rechtbank Breda veroordeeld tot negen maanden cel (waarvan vijf voorwaardelijk). Plug maakte zich schuldig aan online stalking, online opruiing en smaad. Plug en twee medeverdachten beschuldigden onder anderen oud-topambtenaar Joris Demmink en de echtgenoot van een rechter van seksueel misbruik en lidmaatschap van een pedonetwerk. Medeverdachte Pieter P. (41, uit Katwijk), neef en cameraman bij alle acties van Plug, kreeg 150 uur taakstraf opgelegd, plus 66 dagen celstraf (waarvan zestig voorwaardelijk). Medeverdachte Marlies van M. (59, uit Den Haag) kreeg 180 uur taakstraf plus twee maanden voorwaardelijk. De rechtbank legde de complotdenkers ook een contactverbod op met de slachtoffers. Daarnaast mogen zij op sociale media geen namen meer noemen rondom het vermeende misbruikverhaal. Neef Pieter liet tijdens het vonnis direct weten dat hij in hoger beroep gaat.
Frankrijk: Zes tieners veroordeeld voor rol in moord op leraar
In Frankrijk zijn zes tieners veroordeeld voor hun rol bij de moord op leraar Samuel Paty. Die werd in 2020 door de geradicaliseerde moslim Abdoullakh Anzorov onthoofd nadat hij in zijn klaslokaal karikaturen van de profeet Mohammed had getoond tijdens een les over vrijheid van meningsuiting. Anzorov werd vervolgens door de politie gedood. De leerlingen hadden Paty’s naam op sociale media verspreid en het verhaal aangedikt. Anzorov beloofde hen een paar honderd euro als ze zouden vertellen hoe Paty eruitzag. Een van de leerlingen verspreidde ook onwaarheden over de les. Later bleek dat ze helemaal niet bij die bewuste les aanwezig was. Ze is veroordeeld tot achttien maanden voorwaardelijk. Ook de anderen kregen vooral voorwaardelijke straffen. Acht volwassenen die bij de moord betrokken waren, staan eind 2024 voor de rechter.
Hoge Raad bezorgd over “autonomen”
Het zijn ‘kwetsbare burgers die verder wegzakken‘, aldus president Dineke de Groot van de Hoge Raad. Ze slaat alarm over het groeiende aantal Nederlanders – nu al tienduizend – dat zich autonoom of soeverein verklaart. Die mensen vinden online allerlei voorbeeldbrieven waarmee ze denken zich te kunnen onttrekken aan Belastingdienst, justitie en gemeenten; ze zeggen hun ‘contract’ met de overheid op. Bij de Hoge Raad liggen inmiddels negentien verhuisdozen vol met (online te vinden) standaardformulieren, waarin wordt verwezen naar (niet bestaande) instanties. Die mensen zijn volgens De Groot ‘door een opeenstapeling van online nepnieuws’ misleid. Bovendien kan de Hoge Raad er niks mee: burgers kunnen zich niet met een brief onttrekken aan wetten, regels, zorgpremie of belastingbetaling. De Groot waarschuwt omdat het vaak gaat om kwetsbare burgers ‘die op deze manier nog verder wegzakken in de ellende’. Het verspreiden van desinformatie is volgens haar een steeds grotere bedreiging voor de democratische rechtsorde. Eerder waarschuwden de NCTV en de AIVD al voor autonomen en anti-institutioneel extremisme. Een klein deel van de ‘soevereinen’ bereidt zich volgens de AIVD voor op een gewelddadige strijd.
Werkstraffen voor bedreigen van politici
Op een heuse speciale themazitting zijn vier verdachten die op sociale media bedreigingen uitten richting politici, veroordeeld tot werkstraffen. GL-leider Jesse Klaver moest ‘in zijn smoel’ getrapt worden, tegen Hugo de Jonge zou een aanslag worden gepleegd, Kamervoorzitter Vera Bergkamp moest ‘opgehangen of geëxecuteerd’. Het OM eiste taakstraffen, waar bij bedreiging vaak een geldboete wordt geëist. ‘Bij politici tillen we er extra zwaar aan’, aldus de officier. ‘In een democratie als de onze moeten politici ongehinderd hun werk kunnen doen, zonder bang te zijn om hun mening te uiten’. Ook de rechtbank vond dat de verdachten over de schreef gingen. ‘Of je het nu met [politici] eens bent of niet, of je ze nu sympathiek vindt of niet: dit kan niet’. Twee andere verdachten stonden terecht voor bedreigingen richting personeel van de Iraanse ambassade in Den Haag. Die zou ‘in de fik’ worden gestoken, personeel zou volgens de dreigers worden gedood. Een van de twee kreeg een taakstraf, de ander een geldboete.
Cops in cyberspace 