Een TikTok-filmpje heeft, in de dagen vóór het Eritrese nieuwjaarsfeest van februari jl. in Den Haag, de toch al bestaande conflicten nog eens extra opgestookt, schrijft het AD bij de start van het proces tegen twaalf relschoppers; zes verdachten zijn nog spoorloos. ‘We moeten klaar staan om deze groep tot as te veranderen’, klinkt het in het filmpje. ‘Zodra julie het adres krijgen verwachten wij jullie daar te komen’. Uiteindelijk moeten (450) agenten uit heel Nederland bijspringen om de ruim 150 relschoppers tegen te houden. Twee verdachten (23 en 28, uit Den Haag en Rotterdam) staan terecht voor opruiing. Ze zouden hebben opgeroepen tot geweld. ‘Ons doel moet wel zijn dat wij hun hoofd slaan en terugsturen naar hun land’. Landgenoten kunnen thuis blijven en ‘zonder iets te doen doodgaan, of sterven voor je rechten tijdens de strijd, dat is iets groots’. Agenten spreken van een veldslag, van ‘on-Nederlandse toestanden’, 29 agenten raken gewond. Hoofdverdachte is een man (48, uit Utrecht) die bewust lijkt aan te sturen op een confrontatie met de politie. ‘Belangrijkste wat we moeten weten is dat ons gevecht met de politie is’. De rechtbank behandelt de komende weken maar liefst 110 schadeclaims, waarvan 66 van politieagenten.
tiktok
Jeugddetentie en werkstraf voor haatzaaifilmpjes op TikTok
Op het TikTok-account van een jongen (19, uit Breda) verschenen, mei 2023, twee filmpjes waarin een politieagent herkenbaar in beeld kwam. ‘Racistische agent’, luidde het onderschrift. De agent zou de jongen met de dood bedreigd hebben en een vuurwapen getrokken hebben. Dat bleek allemaal verzonnen. De rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft de jongen deze week veroordeeld tot 22 dagen jeugddetentie en 120 uur werkstraf, ook voor het via TikTok bedreigen van een buurtgenoot en het rijden op een gestolen scooter. Volgens de rechtbank heeft de verdachte met het filmpje geprobeerd haat te zaaien tegen de wijkagent en de politie. Het enige doel was om meer views te krijgen maar een gevolg was ook dat de integriteit van de politie ‘ernstig werd aangetast en dat afbreuk werd gedaan aan het ambtelijk gezag van de politie’, aldus het vonnis. De verdachte, zwakbegaaf en autistisch, gaf bovendien ‘geen blijk van enig inzicht in zijn handelen’ en bleef wijzen op andere daders. De rechtbank komt daardoor tot een hogere straf dan de 150 uur werkstraf die het OM had geëist. Bijzondere voorwaarden bij de straf zijn een contactverbod, ambulante behandeling en het hebben van een dagbesteding. De verdachte moet verder een voorwaardelijke straf van een eerdere veroordeling (130 uur werkstraf) uitvoeren.
“Modellenscout” verdacht van ontucht met minderjarige meisjes
Medio mei begint de rechtszaak tegen een man (25, uit Den Haag) die zich online voordeed als ‘modellenscout’. De man wordt verdacht van online misbruik van minstens negen kinderen van zes tot twaalf jaar oud, maar het aantal slachtoffers is mogelijk veel hoger. Via Snapchat en TikTok legde de man, als meisje, contact met minderjarigen in Nederland en België, zogenaamd op zoek naar nieuwe modellen. Slachtoffers stuurden foto’s, aanvankelijk onschuldige beelden maar later steeds explicieter. De politie vond meer dan drieduizend kinderpornografische bestanden. De verdachte werd begin februari aangehouden en bekende alles. Omdat gebruikersnamen in sommige gevallen zichtbaar waren, kon de politie een deel van de slachtoffers al identificeren. De politie zoekt nog naar andere slachtoffers dan de negen die aangifte deden. In de aanklacht gaat het behalve om bezit ook om verspreiding van kinderporno: de man ruilde het materiaal op internet.
Twee aanhoudingen voor online opruiende berichten rond Dodenherdenking
In de aanloop naar de Dodenherdenking heeft de politie een man (41) aangehouden voor opruiing. De verdachte is Rachid El Ghazaoui, ook bekend als rapper Appa. De verdachte schreef enkele dagen voor de herdenking op instagram dat er ‘geen perfecter moment is om de schreeuw van de genocide in Gaza te laten horen dan 4 mei tijdens de dodenherdenking’. Appa schreef verder dat de slachtoffers van de Holocaust zich in hun graf omdraaien ‘voor wat hun Europese kleinkinderen de oorspronkelijke bewoners van het Heilige Land aandoen’. Het OM beoordeelde de uitlatingen als strafbaar en gaf toestemming de verdachte aan te houden. Die is na verhoor weer vrijgelaten.
Kort na de twee minuten stilte is nog een man (24, uit Nijmegen) aangehouden. De man zou op een TikTok-livestream ‘uitingen hebben gedaan waardoor het vermoeden ontstond dat hij mogelijk voor een verstoring zou kunnen zorgen’, aldus de politie. Ook deze verdachte man is na verhoor vrijgelaten.
Gemeente wil maximaal tien mensen in TikTokrij
De gemeente Amsterdam heeft in de nieuwe exploitatievergunning van een een frietzaak opgenomen dat er maximaal tien mensen in de rij voor de deur mogen staan. Deze ‘TikTokrij’ zorgt regelmatig voor overlast in de straat; tientallen buurtbewoners trokken aan de bel. De exploitant van Fabel Friet stelde al crowdmanagers aan – in het weekend zelfs vier! – nadat de friet-met-cheddar en andere toppings via TikTok en instagram zo populair werd dat er gigantische rijen voor de deur staan. Ook bij andere winkels in het centrum met een TikTokrij ontstaan met enige regelmaat openbare-ordeproblemen. De gemeente probeert nu voor het eerst via de exploitatievergunning iets aan de drukte te doen. De frietwinkel noemt de maatregel onwerkbaar en stapt naar de rechter.
Werkstraf voor TikTokker na “terreurbewind”
De Belgische TikTok-‘ster’ Flinke Jongen, echte naam Alexander Tseboyev (22, uit Wingene) moet driehonderd uur taakstraf uitvoeren voor afpersing en diefstal met geweld. Een van de slachtoffers was een meisje (15) dat op een treinstation werd overvallen door Tseboyev. De politie startte een onderzoek toen drie jongeren door de verdachte en zijn kompanen werden benaderd. Ze moesten jassen en sigaretten afgeven, anders zouden ze ‘gestoken’ worden. Bij de rechter betoonde hij spijt. ‘Ik heb me soms stoer gedragen, zodat mensen schrik van me hadden’. Bewijs werd vooral gevonden op zijn telefoon: de mannen hadden uiteraard gefilmd hoe ze hun slachtoffers bedreigden en sloegen. Ook vond de politie een foto van een gesloten bankkaart. Tseboyev kwam de afgelopen jaren vaker met politie en parket in aanraking wegens geweld. ‘Deze flinke jongen schept er genoegen in om andere mensen schrik aan te jagen’, aldus het OM. ‘Hij installeerde een waar terreurbewind in de regio’. De rechtbank legde 250 uur bovenop een eerdere werkstraf van vijftig uur. Doet hij die niet, dan riskeert hij dertig maanden celstraf. Een handlanger kreeg honderd uur werkstraf.
Illegale “TikTok-apk” zonder keuring aangepakt
De RDW heeft actie ondernomen tegen autobedrijven die op sociale media illegale apk-keuringen aanboden. In totaal 34 bedrijven zijn onderzocht, de politie heeft één persoon aangehouden. De advertenties verschenen vooral op TikTok. Autobezitters kregen daarna een geldige apk toegestuurd zonder dat hun auto was gekeurd. Bij twaalf apk-keurmeesters is de keuringsbevoegdheid ingetrokken, bij 350 voertuigen is de apk ongeldig verklaard. De RDW zegt ‘hard op te treden’ tegen de nepkeuringen: zowel de erkenning van het bedrijf als die van de keurmeesters kan worden ingetrokken. ‘En als wij vaststellen dat bij automobilisten sprake is van een illegaal gekeurd voertuig, vervalt je apk-datum en moet je auto opnieuw gekeurd worden’. De RDW zegt ‘helaas niet alle online advertenties voor dit soort apk-keuringen [te kunnen] zien’. Automobilisten kunnen hiervan via MeldpuntAPK@rdw.nl melding maken.
VS: Senaat stemt voor TikTok-verbod
TikTok-eigenaar Bytedance heeft een jaar de tijd om te voldoen aan een nieuwe wet die deze week ook door de Senaat is aangenomen. Die wet behelst feitelijk een verbod op TikTok. Bytedance moet TikTok aan een Amerikaanse partij verkopen, lijkt de enige oplossing. TikTok, ‘één van de technologische kroonjuwelen’ van China en ‘een spionageballon in telefoons’, is officieel gevestigd in Singapore maar niemand gelooft dat er geen banden (meer) zijn met de Chinese Communistisch Partij. Bovendien zouden gegevens en content van Amerikaanse gebruikers (170 miljoen burgers en zeven miljoen bedrijven) niet in China worden opgeslagen. TikTok gaat overigens in beroep tegen de ‘Protecting Americans from Foreign Adversary Controlled Applications Act‘. Het Amerikaanse besluit roept ook vragen op over een verbod in Europese landen. Dat lijkt er voorlopig niet te komen. De app zorgt weliswaar voor een ‘constant bombardement van propaganda en onzin’ maar Europese gebruikers zijn beter dan Amerikaanse beschermd tegen de almacht van techbedrijven. ‘Wij hebben strenge privacywetten, zoals de nieuwe Digital Service Act waarmee de EU ook TikTok kan aanpakken’, aldus experts. De EU doet momenteel onderzoek naar het verslavende effect van TikTok en hoe het algoritme kinderen steeds extremere beelden toont. In veel landen geldt al een TikTok-verbod voor ambtenaren, althans op de telefoons van ambtenaren. Moederbedrijf Bytedance heeft bij de EU inmiddels stukken document ingediend over de risico’s voor minderjarigen bij het gebruik van TikTok.
“Wurgspel” kan ernstige hersenschade veroorzaken
Meedoen aan een wurgspel kan leiden tot hersenschade, waarschuwt onder meer Justine Pardoen van Bureau Jeugd & Media, naar aanleiding van een recent filmpje waarin leerlingen van middelbare scholen in Edam/Volendam zich ‘voor de kick’ laten wurgen. In het filmpje is te zien hoe een leerling een andere leerling net zo lang ‘wurgt’ tot die bewusteloos raakt – en gelukkig snel weer bijkomt. Pardoen wijst, zoals wel vaker, op het nog niet volledig ontwikkelde puberbrein, maar ook op mogelijke hersenbeschadiging. ‘Al heb je maar drie seconden geen zuurstof bij je hersens, dan kun je daar al schade van oplopen’. Toch vinden veel pubers zulke challenges interessant om te doen, mogelijk aangestoken door filmpjes op TikTok, Snapchat en andere platforms. ‘Online worden dit vaak challenges genoemd. Dat suggereert dat het spelletjes zijn maar [..] het is echt levensgevaarlijk’. En het wordt nog erger als kinderen de euforie thuis willen herbeleven. ‘Zo worden er ook weleens kinderen dood gevonden’, waarschuwt Pardoen. De scholen hebben inmiddels in de lessen aandacht besteed aan de challenges, alle ouders gemaild én contact opgenomen met de politie.
Suriname: Verdachte TikTok-investeerder opgepakt
De politie van Santodorp heeft een man aangehouden die op TikTok reclame maakte voor investeringen in bitcoins. Wie bij ‘@cryptonerdsu’ investeerde, zou tweemaal het geïnvesteerde bedrag terugkrijgen. Een vrouw die reageerde en dertigduizend SRD (omgerekend bijna duizend euro) kreeg te horen dat ze te laat was voor het aanbod maar dat ze wel een ‘Suribet top-up’ kon opsturen. Vrijwel direct nadat ze dat deed, bleek ze door de verdachte geblokkeerd te zijn. Politieonderzoek toonde aan dat de verdachte zeker 19 van die betalingen had ontvangen, met een totale waarde van (omgerekend) elf mille. De politie vraagt andere slachtoffers om aangifte te doen.
Tiktokster vast in Marokko wegens te korte rok
De Nederlands-Marokkaanse TikTok-ster Armani L’Goumani (20, uit Rotterdam) mag Marokko niet uit na kritiek op haar deelname aan een online datingshow op YouTube. L’Gourmani (ruim 500K volgers) droeg in die YouTube-show een kort rokje, ‘buitensporige make-up’ en liet haar hond uiteindelijk haar date kiezen. Dat was tegen het zere been van de autoriteiten: L’Goumani zou ‘geen enkel respect tonen voor de Marokkaanse culturele waarden’. Ze werd tegengehouden toen ze terug naar Nederland wilde vliegen. De influencer riskeert volgens de krant maximaal twee jaar celstraf voor openbare onzedelijkheid. In een onlinevideo heeft ze inmiddels haar excuses aangeboden.
Vakantiefoto op TikTok geen reden voor ontslag
Een vrouw die zich had ziekgemeld en een filmpje op TikTok zette van haar vakantie op Curaçao, mag door haar werkgever niet worden ontslagen. De werkgever, een zorgbedrijf, had de vrouw op staande voet ontslagen toen ze zich had ziekgemeld en er vervolgens op TikTok meerdere vakantievideo’s opdoken. ‘Summer 2023, by far the best’, schreef de vrouw bij filmpjes die ze in september 2023 online zette. Ze nam haar telefoon niet op en reageerde niet op contactverzoeken waardoor het bedrijf concludeerde dat ze op het eiland was. Maar later bleek dat de video’s al veel eerder gemaakt waren: het was een compilatie van een vakantie die ze al in februari 2023 had gemaakt. De vrouw vocht haar ontslag aan en toonde in de rechtbank behalve haar boardingpass van februari ook enkele foto’s. Daarop was ze te zien in dezelfde kleding en in dezelfde hotelkamer als in het bewuste filmpje. De rechtbank heeft het ontslag onrechtmatig verklaard. De vrouw mag haar baan houden en krijgt een schadevergoeding plus achterstallig salaris, in totaal ongeveer zes mille.
TikTok zorgt voor ongewenst bezoek bij oud slachthuis
Alles voor de likes! De brandweer heeft in Waalwijk een jongen moeten bevrijden uit een oud slachthuis. Het slooppand is, vooral op TikTok, erg populair. Jongeren trekken het pand in, als ‘urban explorer’ en filmen de binnenboel. Een jongen die de weg naar buiten niet meer kon vinden, moest door politie en brandweer eruit gehaald worden. De projectontwikkelaar plaatste al hekken maar zegt toch verrast te zijn door de jonge ‘urbex‘ filmers en hoopt nu op ‘gezond verstand’. Dat lijkt er niet in te zitten: in comments bij de filmpjes wordt vooral opgeroepen het slooppand ook te bezoeken.
Italië: Vrouw dood gevonden na TikTok-spookjacht
In het Italiaanse gehucht Equilivaz, in het Aostadal, is het zwaargehavende lichaam gevonden van een Franse vrouw (22). De vrouw zou, volgens lokale bronnen aangespoord door een vage TikTok-challenge, op zoek zijn geweest naar bovennatuurlijke verschijnselen zoals geesten en spoken. Persbureau Ansa meldt dat de vrouw werd gedood met een zakmes maar ook na haar dood werd toegetakeld. Eén van de theorieën is dat de vrouw zelf heeft ingestemd om gedood te worden, mogelijk als menselijk offer, meldt CNN op basis van politiebronnen. Samen met een man zou ze, verkleed als vampier, op zoek zijn geweest naar geesten. Naast haar lichaam lag een pakje marshmallows. Volgens de politie houdt de zaak verband met een ‘spookjachtwedstrijd’ die in Frankrijk een trend is op TikTok. In het gebied zoekt de politie nog naar twee andere vermisten.
Artsen in actie tegen “TikTok-dokters”
Adviezen van ‘TikTok-dokters’ kunnen echt schadelijke gevolgen hebben, waarschuwen échte artsen, nu de medische adviezen door je tijdlijn vliegen. Daarom plaatst het Amsterdam UMC ook video’s op TikTok, om medische mythes te ontkrachten. ‘Medische claims mogen niet worden gedaan door mensen die er niet voor gestudeerd hebben’, zegt arts-onderzoeker Erik Michels. In TikTok-filmpjes gaat het over magnesium onder je voeten om beter te slapen of om kruidensupplementen als Ashwagandha en Iboga die volgens influencers bij vrijwel alle kwalen van pas komen – ondanks waarschuwingen van het RIVM. Michels ziet dat huisartsen in toenemende mate in spreekkamers geconfronteerd worden met patiënten die TikTok-misinformatie geloven. Hij noemt het verder ‘lastig concurreren’ met al die influencers.
Cops in cyberspace 