De politie waarschuwt voor nepberichten op facebook over vermiste kinderen. Zoals het bericht over ‘Nina’, een kind van 5 dat ‘drie dagen geleden verdween [..] en werd gezien met een onbekende man in zijn auto’. Zulke berichten worden veelal geplaatst in lokale groepen, uiteraard inclusief de vraag het bericht te delen. Doe dat niet, roept ‘wijkagent Rob uit Oudewater’ die niet met zijn achternaam in de krant wil – die is natuurlijk binnen drie seconden te googlen. De vermissingsberichten bevatten een link naar een site waar mensen moeten inloggen met hun eigen facebookaccount. Een paar dagen later worden er dan spamberichten verstuurd vanaf jouw naam… Hoe dan ook, wijkagent Rob richt zich vooral tot oudere buurtbewoners. ‘Die zijn kwetsbaar en worden makkelijk slachtoffer van berichten als deze’. En behalve zielige dieren bieden vermiste kinderen een ideaal vehikel voor oplichters. Nailtjes van Nigeriaanse prinsessen werden in de loop der jaren eerst Whatsappjes van zogenaamde kinderen en nu dus zielige berichtjes van ‘normale’ buurtbewoners.
Vermiste personen
Agenten vinden vermist meisje terug met gps
Een 13-jarig meisje dat was weggelopen van huis, is teruggevonden via een gps-signaal. De moeder zag op haar telefoon dat dochterlief in Schiedam verbleef en alarmeerde de politie. Die konden het meisje op het station oppakken. Ze had, na een ruzie thuis, tegen haar ouders verteld dat ze bij een vriendin verbleef. In werkelijkheid zat ze zestig kilometer verderop, volgens de politie na een afspraak met ‘een Snapchat-vriend’.
Noorwegen: Droneteam politie vindt vijftig vermisten
Dronepiloten van de Noorse politie hebben in 2023 maar liefst vijftig vermiste personen teruggevonden en zo meerdere levens gered. Justitieminister Emilie Enger Mehl sprak op een congres mooie woorden over het team en specifiek over het ‘fietswielmodel’, een methode voor gestructureerd zoeken en redden. Daarmee heeft de Noorse politie haar efficiëntie aanzienlijk verbeterd sinds de opleiding van honderd dronepiloten. Het droneteam maakte al drieduizend vlieguren. Volgens Andreas Aalstad Nilsen van het droneteam werkt het fietswielmodel vooral door het optimaliseren van parameters zoals vlieghoogte, vliegsnelheid en zoekpatronen. De kans iemand terug te vinden is daardoor aanzienlijk toegenomen. Volgens dronefabrikant DJI zijn wereldwijd al meer dan duizend mensen (in veertig verschillende landen) gered door de inzet van drones.
Website Sarea online
Sinds een paar dagen is de website van Sarea online, voor mensen die ‘samen zoeken naar vermiste personen’. Op de site staat onder meer een set handelingsperspectieven uit ‘Eerste Hulp Bij Opsporing‘, geheel gericht op burgers die willen meezoeken. Sarea geeft advies over wat je kunt doen als er een dierbare wordt vermist en probeert te zorgen voor ‘een stuk houvast en rust in de eerste, vaak hectische, momenten van een vermissing’. Dat advies komt in vijf stappen, van eerste acties en contact met politie tot zoekteam opzetten en samen zoeken. Sarea is ‘geïnitieerd door de politie, ontwikkeld met burgers’, daarbij geholpen door TNO.
Zondebok na vermissing van Sanne en Hebe
De Limburger beschrijft het verhaal van Mark Deckers (36, uit Nuenen) die een stortvloed aan bedreigingen over zich heen kreeg na de vermissing na zijn beste vriendin Sanne en de gehandicapte Hebe. Drie dagen na hun vermissing bleek dat ze van het talud waren geraakt bij knooppunt Empel. Ze overleefden het niet. Veel mensen, vooral op sociale media, vonden dat Mark verantwoordelijk was. Dat hij de twee had ontvoerd of samen met Sanne Hebbe hebben willen ontvoeren. Op sociale media zetten ‘toetsenbordridders’ een prijs van tien mille op zijn hoofd, zelfs twintig mille op dat van zijn zoontje. Mark kreeg politiebeveiliging, ook nadat Sanne en Hebe waren gevonden. ‘Er waren mensen die dachten dat ik daarvoor verantwoordelijk was’. Er kwamen mensen naar de kinderopvang van zijn zoontje, er werd geprobeerd hem van de weg te rijden ‘en er zijn schietgebaren naar mij gemaakt’. De bedreigingen komen volgens de Limburger voort uit eerdere berichten over Deckers in een lokale krant. Deckers blijkt ooit onterecht verdachte te zijn geweest in een zedenzaak. Het OM ging in die zaak niet tot vervolging over maar dat maakte de dreigers natuurlijk niets uit – waar rook is, is vuur, zeker op sociale media. Deckers heeft tegen twee bedreigers aangifte gedaan, er volgen volgens hem nog vijf aangiftes. Het OM zegt die te onderzoeken. In algemene zin stelt het OM dat ‘bedreigingen strafbaar en onaanvaardbaar’ zijn. ‘Mensen denken dit vaak ongestraft te kunnen doen omdat ze zich anoniem wanen, maar al meerdere keren zijn er mensen veroordeeld voor dit soort bedreigingen’.
Onlinebericht over mogelijke kinderlokker zorgt voor onrust
Een wit busje met een oudere man erin – dan weet je het wel. Er komen dan snel verhalen met een hoog zou-gehalte die massaal gedeeld worden. Deze keer in Voorburg waar een kind bij een basisschool zou zijn aangesproken en snoep zou hebben aangeboden. ‘Doorstuurberichten’ over het voorval bereiken zelfs Amsterdam en andere steden ver van Voorburg. De politie zegt de twee meldingen te onderzoeken; de berichten worden nog altijd fanatiek doorgestuurd. Nepnieuwsdeskundige Peter Burger (Universiteit Leiden) spreekt van het witte-busjes-syndroom. Witte busjes hebben volgens hem een slecht imago. ‘Als er gedacht wordt aan ontvoering, dan zien mensen vaak een wit busje voor zich. Door dit soort berichten zijn ouders extra alert. En als je extra alert bent, vallen die busjes ineens meer op’. Zulke berichten gaan dan snel een eigen leven leiden, ook al is uit onderzoek bekend dat kinderontvoeringen (224 in 2020, volgens het Centrum Internationale Kinderontvoeringen) voor 74% door moeders, voor 25% door vaders en slechts voor 1% door ‘een vreemde’ worden gedaan.
Belgie: Vermiste vrouw na twee jaar gevonden dankzij Google Street View
In Andenne, Wallonië is een vermiste vrouw teruggevonden dankzij Google Street View. De vrouw (toen 83) verdween november 2020, haar lijk werd deze week gevonden in de tuin van haar buurman. Een grootschalige zoekactie in 2020 leverde niks op, ook al werd het gebied rond haar woning uitgekamd. Toen het OM in Namen de zaak onlangs wilde sluiten, werd nog een keer op Street View gekeken naar beelden. Daarop is te zien – o toeval – hoe de vrouw de straat oversteekt en een trap afdaalt die naar de tuin leidt. Volgens de foto reed de Google-auto daar in november 2020, dus – o toeval – net op de dag van haar vermissing toen ze overstak. De politie onderzocht direct de tuin en vond het lijk, onderaan de dijk naast de Maas. Ze is vermoedelijk gevallen, er wordt nog autopsie uitgevoerd.
Politie dankt Youtuber voor oplossen van oude verdwijningszaak
Meer dan dertig jaar was haar identiteit onbekend, de vrouw die in 1989 het leven liet in Verdun, Frankrijk. Maar dankzij een Franse YouTuber weten we nu dat het om Elisabeth Wessels gaat, een Duitse vrouw die lange tijd in een Nederlandse sekte woonde. Ze werd opgespoord door het Franse YouTubekanaal Infocrimes, waar ene Bruno zich vooral met coldcases bezig houdt. Bruno zoekt online en offline naar nieuwe aanwijzingen of naar zaken die destijds over het hoofd werden gezien. Zo vond hij op de website van de Nederlandse politie een oud berichtje over de verdwijning van een jonge vrouw in 1989. Volgens hem kon dat wel eens de vrouw uit Verdun zijn. Commandant Franck Breneur van de politie Verdun stuurde daarop dna van het lichaam naar Nederland, waar meteen een match gevonden met met Wessels. Haar lichaam is intussen teruggegeven aan haar familie.
VS: Vrouw teruggevonden na “Kik-ontvoering”
In de VS is, vlak voor kerst natuurlijk, Madelyn Allen (19) teruggevonden. Ze was twee weken vermist, nadat ze op chatapp Kik een afspraakje had gemaakt met een onbekende man. De vrouw werd gevonden in de kelder van verdachte Brent Brown (39), naakt en vastgebonden. Brown zou haar dagenlang als seksslavin hebben gebruikt. Amerikaanse media schrijven vooral over de zorg voor rechtshandhaving via apps als Kik (15 miljoen gebruikers, waaronder veel fetisj-liefhebbers en pedofielen). In de New York Times zei commandant David Frattare van de Ohio Internet Crimes Against Children Task Force dat Kik ‘dé probleem-app van het moment’ is. Allen werd teruggevonden nadat Brown op tv hoorde dat er een zoektocht was opgezet. Hij gooide daarop Allens telefoon weg maar die kon worden getraceerd. Bij toeval zagen agenten vervolgens bij een huis in de buurt een kelderraam waarachter iemand te zien was. In het huis werd een id-kaart gevonden van de school van Allen, bij verdere doorzoeking behalve Allen ook een pistool en drie messen. Rector Bradley Cook van Allens school waarschuwde direct alle studenten. ‘Dit herinnert ons aan enkele gevaren, vooral onze jonge mensen die online zijn’.
VS: YouTuber vindt auto met stoffelijke resten van tieners
21 jaar vermist en dan word je gevonden door een YouTuber… Duiker Jeremy Beau Sides (42) van het kanaal Exploring with Nug, gespecialiseerd in het opduiken van objecten uit water, vond in een rivier bij Sparta, Tennessee de auto van twee tieners die al 21 jaar vermist zijn. In de Pontiac Grand Am 1988 werden de stoffelijke resten gevonden van Erin (18) en haar vriendje Jeremy (17), ook al is hun identiteit nog niet bevestigd. Sides documenteerde de vondst in een YouTube-video van twintig minuten waarin hij onder meer de politie belt. Cold cases zijn ‘hot’ op YouTube. Meerdere YouTubers vonden de afgelopen maanden auto’s van mensen die al lange tijd vermist zijn. Ze halen hun informatie uit het Charley Project, een online database van vermiste personen.
Man herkent op Politie.nl lichaam vermiste zus
Na 27 jaar is de ‘vermissing’ van een vrouw opgelost. Bij toeval. De broer van de vrouw zag op Politie.nl in de rubriek met ongeïdentificeerde personen een foto van zijn sinds 1993 vermiste zus. Toen de politie een jaar later een been en een romp van een vrouw vond in de Houthavens, legde niemand de link. In 2020 bracht de politie de cold case opnieuw onder de aandacht. En weer een jaar later kijkt de broer toevallig op Politie.nl. Hij overlegt met familie, er wordt dna afgestaan en dat levert een match. ‘Een cold case oplossen door berichtgeving op Politie.nl gebeurt niet vaak‘, aldus forensisch rechercheur Carina van Leeuwen.
TikTok in opspraak voor “verdwijn-tips”
De zoekactie naar twee Engelse tieners heeft alarmbellen doen rinkelen over TikTok. Op dat platform blijken, met hashtags als #howtodisappear en #heartbreak, veel filmpjes te staan met tips hoe te weg te lopen en (48 uur) onvindbaar te blijven. ‘Stap 1: vestig geen aandacht op jezelf’. The Daily Dot vond 56 accounts (met in totaal 16 duizend volgers) die geheel gewijd zijn aan hulp voor weglopers – maar dan precies de verkeerde hulp: er staan geen tips als ‘laat je ouders weten dat het goed met je gaat’, maar vooral hoe je onzichtbaar kunt blijven – de zoveelste challenge. Sommige filmpjes zijn meer dan honderdduizend keer bekeken. ‘Doe er steeds langer over om te antwoorden in chats’. In andere filmpjes wordt uitgelegd hoe je van school kunt verdwijnen of je vrienden moet achterlaten. Uit alle filmpjes blijkt, aldus The Daily Dot, veel ‘mental health distress’ bij jongeren. De twee Engelse meisjes zijn trouwens teruggevonden.
VS: TikTok-filmpje mogelijk doorbraak in ontvoeringszaak
De politie in de staat Washington onderzoekt een TikTok-filmpje waarin een vrouw in Mexico vertelt dat ze als kind ontvoerd is. Het gaat mogelijk om Sofia Juarez die in 2003, één dag voor haar 5de verjaardag, in het stadje Kennewick door onbekenden in een auto werd meegenomen. TikTok-gebruikers tipten de politie omdat ze vonden dat de vrouw wel heel erg op Sofia lijkt. In het filmpje zegt de vrouw dat ze verjaardagen ‘haat’ en dat ze nog wel eens met haar familie wil praten – ze zegt niet te weten waar ze vandaan komt. ‘We are aware of the TikTok video. An investigation is being conducted into that’, aldus special investigator Al Wehner van de Kennewick Police. Hij heeft bij TikTok metadata van het filmpje opgevraagd en hoopt via de Mexicaanse autoriteiten dna van de vrouw te krijgen. Op een speciale webpagina houdt Wehner al het nieuws over Juarez bij.
Experimentele drone spoort vermiste persoon op via mobieltje
Met een drone een vermist persoon opsporen, dat kon al. Met de nieuwe Sardo-drone (search and rescue drone) van het Duitse bedrijf NEC Laboratories Europe kan dan ook op basis van het signaal dat de mobiele telefoon van de vermiste afgeeft. De Sardo beschikt over kunstmatige intelligentie en kan contact zoeken met de eigenaar van een telefoon – volgens NEC zelfs als het mobiele netwerk is uitgevallen. Dat lijkt vooral handig bij calamiteiten als aardbevingen of overstromingen, waar de gps-ontvangst wegvalt en/of het mobiele netwerk uitvalt. Positiebepaling is dan lastig, of er is geen bereik. Met de AI van de Sardo wordt de signaalsterkte van de telefoon continue gemeten. Die data leidt dan tot betere plaatsbepaling en hopelijk tot het terugvinden van de eigenaar van de telefoon. De drone kan ook het unieke id-nummer van de simkaart bepalen en gericht op zoek gaan naar die persoon, mits daar toestemming (justitie) voor is.
Ophef om tweet over “onverzorgd oostbloktype”
Wederom ophef over een politietweet. Deze keer over een Burgernet-bericht over een vermist tienermeisje. Dat meisje werd in het bericht omschreven als ‘een onverzorgd oostbloktype’, ook nog eens in een ‘lange witte pyjama zonder broek’. Die tekst viel bij velen verkeerd: ‘ga je diep schamen’ en ‘dit kan echt niet’, vonden velen. Lezers vonden het ‘respectloos’, ‘denigrerend’, ‘lomp’, zelfs ‘discriminerend’ en riepen dat het Oostblok al dertig jaar niet meer bestaat – waar politiecollega’s op facebook het grote onzin vonden dat er zoveel ophef was. Hoe dan ook, een komma tussen onverzorgd en oostbloktype ‘had al veel uitgemaakt’, zei een politiewoordvoerder maar de tekst werd niet aangepast. ‘Gezien de omstandigheden is er reden om aan te nemen dat dit meisje er onverzorgd uit ziet op dit moment’.
Cops in cyberspace 