‘Ga ervan uit dat mede door de sociale media de buitenwereld eerder op de hoogte is dan de schoolleiding’, schrijft School & Veiligheid in een gids aan scholen. Aanleiding is de recente hausse aan online bedreigingen op scholen. Deze week sloot ook in Dordrecht een school nadat een leerling een andere leerling een dreigend bericht had gestuurd, inclusief foto van een pistool. Exacte cijfers over sluitingen zijn er niet, maar de dreigingen zijn natuurlijk niet nieuw. Soms gebeurt er lange tijd niets, dan weer volgen de dreigingen elkaar snel op. Sociale media spelen een rol, iedereen appt, post, deelt nieuwtjes en geruchten. Scholen hebben daarom vrijwel allemaal een crisisplan: bij een bedreiging, zoals een dreigmail, wordt de politie gebeld. Die maakt een inschatting en adviseert over sluiting. Daarna worden ouders, leerlingen en docenten ingelicht. Gedragspsycholoog Arjan de Wolf spreekt in De Telegraaf over een ‘soort online versie van de kogelbrief’. Hij ziet vooral sinds de coronapandemie meer agressie in de maatschappij. ‘Dat wordt ook genormaliseerd voor kinderen, want die zitten nog meer online dan hun ouders en zien er van alles’. Een van de gevolgen is dat niet alleen politici, sporters en artiesten te maken krijgen met online haat, maar ook scholen. Een foto van een wapen is dan snel verstuurd. En geeft jongens soms ook een bepaalde status, vermoedt massapsycholoog Hans van de Sande. ‘Daders zijn vaak betrekkelijk normale jongens die simpelweg doen wat er in hun sociale groepen gebeurt. Of het nou gaat om dezelfde soort schoenen dragen of crimineel gedrag. Als iemand met veel status in een groep dat doet, kunnen ze het allemaal gaan doen’. Streng straffen heeft daarom weinig zin en kan zelfs extra status opleveren. Volgens De Wolf moeten leraren daarom blijven praten over online wangedrag. ‘Ze hoeven niet alle kinderen te volgen op Instagram of TikTok, maar [in de klas] vragen wat ze daar allemaal doen, kan zeker geen kwaad’.
Dag: 20 april 2023
Snapchat past nieuwe chatbot aan na kritiek
Na hevige kritiek heeft Snapchat de chatbot My AI aangepast. In chatgesprekken leek het er namelijk of alsof de software in het echt wilde afspreken met gebruikers. Die lazen antwoorden als ‘waar en hoe laat spreken we af’ en ‘morgen om 2 uur bij het musuem, ben jij er dan ook?’ De chatbot werd enkele maanden getest, ook in Nederland en is nu voor iedereen beschikbaar. Maar MyAI is nog niet 100% klaar, stelt Snapchat (vier miljoen Nederlandse gebruikers, vooral tussen 15 en 19 jaar). De bot werkt met dezelfde AI-technologie als ChatGPT; verboden onderwerpen zijn onder meer geweld, (vrouwen)haat, seks, racisme en ‘ongeoorloofd drugsgebruik’.
In de Tweede Kamer zijn over MyAI al vragen gesteld aan staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering). Corinne Dettmeijer, voormalig Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, pleitte al voor internationale regels.
Vier jaar cel voor seksuele uitbuiting van jonge vrouwen
De rechtbank Noord-Holland heeft een man (32, uit Purmerend) tot vier jaar celstraf veroordeeld voor het seksueel uitbuiten van drie jonge kwetsbare vrouwen. De verdachte mag verder vijf jaar lang geen contact hebben met de slachtoffers en moet hen ruim twee ton schadevergoeding betalen. De drie vrouwen moesten in opdracht van de man prostitutiewerkzaamheden verrichten. De verdachte maakte en bewerkte de foto’s voor de internetadvertenties, onder meer op Kinky.nl, regelde huisvesting, klanten en condooms. De vrouwen werden gemanipuleerd, misleid, gechanteerd, bedreigd en zowel fysiek als psychisch onder druk gezet, ze moesten hun verdiensten afstaan. De rechtbank houdt in het vonnis rekening met een eerdere veroordeling voor een geweldsdelict.
Minister wil dat kinderen pas vanaf 16 jaar zelf socialemedia-account mogen aanmaken
Van minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) mogen kinderen pas vanaf 16 jaar zelf een socialemedia-account aanmaken. Daar hebben ze bovendien toestemming van hun ouders voor nodig. En het is aan de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) om hierop te handhaven, schrijft Weerwind in antwoord op Kamervragen. CU-kamerlid Drost vroeg naar een ‘officieuze’ grens van 13 jaar, waar het volgens de AVG 16 jaar moet zijn. Volgens Weerwind is er in Nederland helemaal geen sprake van een officieuze grens van 13 jaar. Wel zijn er diverse socialemediaplatforms die ervoor kiezen om kinderen jonger dan 13 jaar in elk geval niet toe te laten tot hun platform, maar die regel volgt niet uit een wettelijk vereiste, aldus Weerwind. Ook voor 13-minners blijkt het in de praktijk supersimpel om accounts aan te maken: de platforms controleren immers niet – hoe zouden ze ook kunnen. Weerwind noemt die praktijk ‘weerbarstig’: kinderen vinden altijd wel een manier om de platformregels te te omzeilen. Bovendien levert vrijwel elke methode voor leeftijdsverificatie weer een inbreuk op de privacy van gebruikers op en dat is ook weer niet gewenst.
Extreemrechts bereikt jongeren via TikTok en Instagram
Het aantal extreemrechtse Telegramkanalen is de afgelopen jaren flink gegroeid, net als het aantal leden van die groepen en hun interacties. NOS Stories analyseerde het berichtenverkeer in 51 extreemrechtse kanalen en groepen, waarvan 18 Nederlandstalige. Het aantal waargenomen interacties met berichten in extreemrechtse kanalen steeg van 30 duizend begin 2022 tot 175 duizend per maart 2023. Het aantal berichten in die groepen steeg van 43 in januari 2020 naar 5187 per 1 januari 2023. Via TikTok en instagram worden veel jongeren bereikt en worden nog extremere Telegram- en Discord-groepen gepromoot. Vooral jongeren lopen het risico om in extremistische groepen te worden gezogen, zegt onderzoeker Willem Wagenaar van de Anne Frank Stichting. ‘Zij zijn op zoek naar vrienden en een identiteit’. En wie dat in zijn directe omgeving niet vindt, en vervolgens op extreemrechtse groepen stuit die dat wel bieden, is extra kwetsbaar. Het begint vaak onschuldig met wat memes en gedachten maar dat verandert vaak snel. In de groepen roepen jongeren dan hoe fijn het is om ‘blank en trots’ te zijn, hoe ze leren ‘weerbaar te zijn’, verheerlijken ze geweld en andere aanslagen. Volgens Wagenaar zijn er momenteel meer zorgen over extreemrechts dan over extreemlinks. En bij de AIVD zien ze zelfs jongeren vanaf 13 jaar die in rechtsextremistische online-groepen actief zijn. De dienst waarschuwt dan ook voor het ‘radicale narratief’ dat de democratische rechtsorde kan ondermijnen.
FBI lanceert app voor gestolen kunst
De FBI heeft een app ontwikkeld om gestolen kunst op te sporen. De NSAF-app (National Stolen Art File) is een mobiele versie van een database met gestolen kunstwerken en cultureel belangrijke eigendommen, die lang alleen voor politiemensen toegankelijk was. Volgens Colleen Childers van het Art Crime Program van de FBI was dat ook het grootste probleem: hoe maken we het openbaar toegankelijk. Dat is nu gelukt: met de app – gratis in de Apple Store en bij Google Play – kan iedereen verifiëren of kunst of antiquiteiten die ze bezitten of willen kopen, niet ergens gestolen blijkt te zijn.
VS: Tiener sterft aan overdosis na TikTok-challenge
In de Amerikaanse staat Ohio is een 13-jarige tiener overleden aan een overdosis Benadryl, een antiallergiemedicijn. Slachtoffer Jacob Stevens deed mee aan een populaire TikTok-challenge: neem twaalf tot veertien pillen, film hoe je gaat hallucineren en deel de beelden. Stevens lag een week in het ziekenhuis aan de beademing voor hij overleed. Zijn ouders hebben een ziekenhuisfoto van Jacob gedeeld, als waarschuwing. Al in 2020 waarschuwden de Food and Drug Administration én de fabrikant van Benadryl voor verkeerd gebruik van het middel, dat veel door hooikoortspatiënten wordt gebruikt. Farmabedrijf Johnson & Johnson wil nu samen met TikTok verspreiding van challenge-video’s bestrijden om copycat-gedrag tegen te gaan.
Cops in cyberspace 