“Overheid dwingt burgers tot identiteitsfraude”

De Nationale Ombudsman stelt dat de Nederlandse overheid oogluikend toestaat dat bepaalde groepen mensen structureel fraude plegen. In zijn rapport ‘DigiD helpt niet mee’ schrijft ombudsman Reinier van Zutphen over deze ‘fraudeurs’. Dat zijn geen criminelen maar professionele bewindvoerders, wettelijk vertegenwoordigers en mantelzorgers die digitaal zaken willen doen met overheid, zorgverzekeraar of bank, namens iemand die dat zelf niet kan. Al die instanties zijn vrijwel alleen nog online te bereiken, inloggen moet met een DigiD. Wie dat zelf niet kan, kan iemand anders machtigen. Maar ja, een DigiD aanvragen voor een ander kán en mág niet. En wie fysiek hulpbehoevend of verstandelijk beperkt is, kan ook geen machtiging verstrekken. Mantelzorgers die doen alsof een verstandelijk beperkt familielid in staat is wel een DigiD aan te vragen, plegen zo valsheid in geschrifte. En als ze daarmee inloggen plegen ze ook nog eens identiteitsfraude. Volgens directeur Han Mennen van EMB Nederland, de vereniging van ouders en verwanten van mensen met een ernstige meervoudige beperking, zijn er in Nederland circa tienduizend mensen die de administratie regelen voor een volwassen naaste met een verstandelijke beperking. Velen van hen overtreden noodgedwongen de wet, denkt hij. Van Zutphen schrijft in zijn rapport ook over overheden en uitvoeringsorganisaties die niet eens werken met een ‘machtigings-DigiD’ omdat ze de benodigde software niet willen/kunnen betalen. Het is bij slechts 21 van de 342 gemeenten in Nederland mogelijk om digitaal namens een ander zaken te doen. ‘De overheid dwingt mensen steeds meer om zaken digitaal te regelen, maar dan moet ze dat wel mogelijk maken’.