EU legt cybercriminelen sancties op

Een primeur! De Europese Unie heeft – voor het eerst – sancties opgelegd aan zes Russische cybercrimeverdachten. De zes waren mogelijk betrokken bij ontwikkeling en verspreiding van ransomwareaanvallen met de Trickbot-malware. Ze mogen nu niet meer naar de EU reizen en hun tegoeden in de EU zijn bevroren. Burgers en bedrijven mogen geen zaken meer met de zes doen. Het cybersanctieregime werd in 2019 van kracht, sindsdien zijn tegen veertien personen en vier entiteiten sancties aangenomen.

Duitsland: Vader en zoon opgepakt voor afpersen familie Schumacher

In Duitsland zijn een vader (53, uit Wuppertal) en zijn zoon (30) opgepakt voor een poging tot afpersing van de familie van oud-coureur Michael Schumacher. De twee beweerden tegenover werknemers van de familie dat ze belastende informatie over Schumacher hadden. Ze dreigden die informatie op het darkweb te zetten. De familie schakelde de politie in die de twee daders wist te achterhalen. Vader en zoon zitten voorlopig vast en worden vervolgd. Schumacher (55 inmiddels) werd zeven keer wereldkampioen en lag na een ski-ongeluk jarenlang in coma. In 2023 kreeg weekblad Die Aktuelle nog twee ton boete voor een met AI gemaakt ‘interview’ met Schumacher.

Taakstraf voor rondsturen naaktfoto

Toen de relatie uitging, zette Giovanni (21) een toplessfoto van zijn ex online en plaatste hij haar contactgegevens op Telegram. Bij de vrouw leidde dat tot een poging tot zelfdoding. Naar eigen zeggen was de foto ‘in een opwelling’ verstuurd. Het OM geloofde dat niet – de foto was onder meer verstuurd aan de nieuwe vriend van zijn ex. Die las ook dat hij beter niet naar de politie kon gaan en moest betalen. Op Telegram schreef hij over zijn ex dat ‘ze alleen neukt met jongens die een auto hebben’. De vrouw ontving daarop meerdere dickpics… en werd een tijdje in een kliniek opgevangen. De rechter legde een taakstraf van 120 uur op, plus verplichte behandeling, een maand voorwaardelijk en het betalen van twee mille smartengeld. Bovendien geldt een contactverbod van drie jaar, bij overtreding volgen twee weken celstraf.

Leiders oplichtingsbende in Nederland gearresteerd

De Spaanse politie meldt de arrestatie in Nederland van twee criminelen die zouden behoren tot de ‘Coro 717’ bende die via Whatsapp mensen oplicht – ‘pap ik heb een nieuwe telefoon nodig’ en zo. Elf andere verdachten werden in Granada, Spanje opgepakt. De bende, met banden met de Dominicaanse gangsterbende Trinitarios, deed aan smishing, phishing via sms, maar was ook betrokken bij ‘talrijke’ geweldsmisdrijven en drugshandel. De Spaanse politie ontdekte in het onderzoek een link met Nederland. December 2023 werd in Benidorm al een Nederlander aangehouden op verdenking van Whatsappfraude.

Bedreiging wetenschappers dwingt tot intensieve beveiliging

Tussen 2022 en 2023 zijn in totaal 45 incidentele en 14 structurele beveiligingsmaatregelen getroffen voor wetenschappers of stafleden van universiteiten. Al die bedreigingen vragen om een intensievere beveiliging dan voorheen, schrijft De Telegraaf. Een van de bedreigde wetenschappers is rechtsgeleerde Afshin Ellian die al twintig jaar beveiligd wordt. ‘Je bent afvallig dus je moet dood’, leest hij regelmatig op sociale media. De bedreigingen vinden behalve op sociale media ook gewoon thuis plaats, en zijn vooral gericht op vrouwen en jonge onderzoekers, weet Jaap Weijermans, hoofd Integrale Veiligheid bij de Universiteit van Amsterdam. Een van de maatregelen om bedreigingen tegen te gaan is het offline halen van contactgegevens maar soms worden medewerkers ook elders ondergebracht. De meeste bedreigingen volgen na publicaties over onderwerpen als klimaat, migratie, dekolonisatie en de Israël-Hamas-oorlog. ‘Als iemand een onderzoeksstelling- of uitkomst niet bevalt, gaat diegene sneller dreigen’. De universiteit adviseert steeds vaker wetenschappers over hun online aanwezigheid: zorg dat familieleden online niet herkenbaar zijn, doe aangifte van doxing.

Boekingsite ziet door AI explosie van reisfraude

Let goed op als je via Booking.com een reis boekt, adviseert het bedrijf, na een ‘explosie’ van oplichtingszaken. Vooral door AI is het aantal gevallen van oplichting in anderhalf jaar met 900% gestegen. Beveiligingsdirecteur Marnie Wilking ziet een relatie met de opkomst van generatieve AI-tools zoals ChatGPT. ‘Sinds de opkomst van de e-mail hebben we last van phishing, sinds de lancering van ChatGPT nog veel meer’. Cybercriminelen gebruiken AI om aanvallen uit te voeren met e-mails die ‘er veel beter uitzien dan alles wat we tot nu toe hebben gezien’. In een e-mail kunnen oplichters de link nog maskeren, in een sms kan dat niet. ‘Bevat die link bijvoorbeeld de extensie .ru of .info, dan kan je er bijna zeker van zijn dat het om phishing gaat’. Booking.com zegt dat diezelfde AI overigens ook helpt om criminelen te ontmaskeren en om frauduleuze berichten te blokkeren.