Let goed op als je via Booking.com een reis boekt, adviseert het bedrijf, na een ‘explosie’ van oplichtingszaken. Vooral door AI is het aantal gevallen van oplichting in anderhalf jaar met 900% gestegen. Beveiligingsdirecteur Marnie Wilking ziet een relatie met de opkomst van generatieve AI-tools zoals ChatGPT. ‘Sinds de opkomst van de e-mail hebben we last van phishing, sinds de lancering van ChatGPT nog veel meer’. Cybercriminelen gebruiken AI om aanvallen uit te voeren met e-mails die ‘er veel beter uitzien dan alles wat we tot nu toe hebben gezien’. In een e-mail kunnen oplichters de link nog maskeren, in een sms kan dat niet. ‘Bevat die link bijvoorbeeld de extensie .ru of .info, dan kan je er bijna zeker van zijn dat het om phishing gaat’. Booking.com zegt dat diezelfde AI overigens ook helpt om criminelen te ontmaskeren en om frauduleuze berichten te blokkeren.
vakantiefraude
Suriname: Tourgids aangehouden voor verduistering via Facebook
De politie in Suriname heeft een man (37) aangehouden die op facebook deed alsof hij toeristische uitstapjes organiseerde. De verdachte, online actief als ‘King Kokonut’, bood binnen- en buitenlandse tripjes aan, inclusief verblijf in hotels. Eén klant betaalde achtduizend dollar voor een uitje, in totaal zou de man 13 mille hebben buitgemaakt. Op meerdere politiebureaus werd aangifte tegen de oplichter gedaan. De verdachte is na overleg met het OM in verzekering gesteld.
Roemenië: Negen arrestaties voor fraude met vakantiehuisjes
Met steun van Europol heeft de Politia Romana in de regio Sibiu/Valcea negen oplichters aangehouden die niets anders deden dan nepadvertenties plaatsen voor goedkope vakantieverhuur. De groep had ook vestigingen in Spanje. Bij de actie werden enkele tonnen contant geld, een half ons goud, maar liefst 135 telefoons, 35 laptops en tablets, 23 usb-sticks en ruim driehonderd simkaarten in beslag genomen. De bende kende een duidelijke structuur: er waren coördinatoren, advertentieplaatsers – op echte verkoopsites en frauduleuze phishingplatforms – en een ‘divisie’ die geldezels rekruteerde. In het merendeel van de nepadvertenties ging het om vakantiewoningen maar er werden ook tweedehandsauto’s en elektronische apparaten aangeboden. Per slachtoffer – er zijn er vooralsnog duizend bekend – betrof de buit tussen vijf en tien mille. Volgens Europol had de bende ‘een ongekend niveau van verfijning’. De bendeleden gebruikten malware voor bec-fraude, slachtoffers maakten daarna geld over naar gecompromitteerde bankrekeningen. Europol heeft inmiddels een lijst met tips tegen vakantie- en ticketfraude .
Vrijspraak voor zoeken moordenaar, celstraf voor oplichting
De rechtbank Breda heeft verdachte Stan T. (26, uit Vlodrop) vrijgesproken van het geven van een opdracht om zijn ex te laten vermoorden. Dat de verdachte op het darkweb zocht naar een huurmoordenaar, en daar vijf mille voor overhad, vindt de rechtbank niet bewezen. Volgens zijn advocate had iedereen die moordoproep kunnen doen: het ip-adres leidde naar een hotel in België en alleen het feite dat de verdachte daar toen verbleef, is onvoldoende bewijs. Bovendien werd het originele bericht nergens vastgelegd. De verdachte werd wel veroordeeld, tot drie jaar celstraf, voor 26 gevallen van oplichting en witwassen. Via internet verhuurde hij niet-bestaande vakantiehuisjes.
Verkoper van reisvouchers krijgt boete voor misleiding
Het bedrijf Travelance, dat reisvouchers voor stedentrips verkoopt, moet vijftig mille boete betalen voor ‘misleidende en agressieve verkoop’. Consumenten moesten online een vragenlijst invullen en werden na het invullen daarvan gebeld door Travelance: als dank voor deelname kregen ze een stedentrip aangeboden. Wat Travelance niet duidelijk maakte, was dat voor de reisjes gewoon betaald moest worden, bedragen van 99 topt 149 euro. Volgens de Autoriteit Consument & Markt (ACM) werden consumenten telefonisch onder druk gezet ‘om te betalen voor iets waarmee ze niet hadden ingestemd’. De ACM kreeg veel meldingen en startte een onderzoek. Naar eigen is Travelance inmiddels gestopt met de verkoop van reisjes.
Celstraf voor online oplichting met huur- en vakantiehuizen
Een man (39, uit Rockanje) is tot een jaar gevangenisstraf (de helft voorwaardelijk) en 180 uur werkstraf veroordeeld voor oplichting van 15 mensen die bij hem een huurwoning of een vakantiehuisje boekten. Die woningen, allemaal in Drenthe, werden aangeboden op internet, onder meer op facebook en Marktplaats. Na het overmaken van borgsom of inschrijfgeld konden huurders de woningen bezichtigen maar dan bleek het om koopwoningen of al verhuurde huisjes te gaan. Tientallen slachtoffers deden aangifte, ze betaalden bedragen van 50 tot 200 euro. Via bank- en telefoongegevens kwam de politie uit bij de verdachte. Het OM klaagde hem aan voor 16 zaken, de rechtbank vindt er 15 bewezen. De verdachte bekende er vijf; de rest had zijn vriendin gedaan, zei hij. Politie en OM vonden echter geen enkel bewijs dat dat zo was. De straf is gelijk aan de eis van het OM. De celstraf zat de man al in voorarrest uit. Een van de voorwaarden van de rechtbank is het controleren van het internetgedrag van de verdachte.
ECC waarschuwt vakantiegangers voor openbare wifi en identiteitsfraude
Het Europees Consumenten Centrum (ECC) waarschuwt, samen met de Fraudehelpdesk, vakantiegangers voor identiteitsfraude en de risico’s van openbare wifi. De campagne ‘Krijg geen slapeloze nachten van je droomvakantie‘ richt zich vooral op die twee gevaren. Openbare wifi is weliswaar handig en goedkoop, aldus het ECC, maar vaak ook een manier voor criminelen om persoonlijke gegevens te bemachtigen. ‘Investeer in een grotere databundel en maak gebruik van vpn’. Ook id-fraude ligt in vakantietijd vaak op de loer, zeker bij hotels waar reizigers gevraagd wordt hun paspoort af te geven. ‘Dat is niet veilig en kan anders’, bijvoorbeeld met de KopieID-app. Het ECC geeft ook tips over het herkennen van malafide boekingssites en idem aanbieders van vakantiehuizen.
Tientallen Duitsers opgelicht bij huur vakantiehuisjes
Bij de VVV in Zeeland hebben zich de afgelopen weken ‘zeker honderd’ Duitsers gemeld die dáchten een vakantiewoning te hebben gehuurd. Via internet. Op een Duitse website. Waar geen telefoonnummer stond maar alleen een e-mailadres. Allemaal betaalden ze. Allemaal zijn ze opgelicht. VVV-directeur Erik van den Dobbelsteen adviseert de slachtoffers aangifte te doen. Of ze dat deden/doen is onbekend; de Duitse politie onderzoekt de zaak. Een van de slachtoffers is ‘Hannelore’ die het derde gezin bleek dat tevergeefs aanklopte bij een bewoond pand in Zeeland. ‘We waren geschokt. De website waarop ik had geboekt zag er zeer betrouwbaar uit, met foto’s van een echtpaar dat het huis verhuurt’. Tja. Via de VVV is het gezin elders ondergebracht.
Verhuur spookvilla’s “dagelijks drama”
Een internetoplichter heeft meerdere Nederlandse toeristen gedupeerd met spookvilla’s in Bodrum, Turkije. Via instagram hadden de toeristen een ‘vakantievilla’ gehuurd en een flinke aanbetaling gedaan maar eenmaal ter plaatse bleek dat ze zijn opgelicht. De toeristen hebben aangifte gedaan bij de Turkse politie, mogelijk gaat het om tientallen slachtoffers. Als verdachte wordt ene Aydin S. genoemd, een man die zijn accounts op sociale media inmiddels verwijderd heeft. Volgens de Turkse politie gaat het om ‘een dagelijks drama’, schrijft De Telegraaf over de oplichters die met nagemaakte documenten, gekopieerde plaatjes en nepfacturen huurders verlokken tot boekingen – en aanbetalingen natuurlijk. Ondanks alle adviezen van de Fraudehelpdesk, reisvereniging ANVR en Consumentenbond …
Acht internetoplichters opgepakt in Cyberweek
Een heuse cyberweek bij de politie Zeeland-West-Brabant heeft acht aanhoudingen voor internetfraude opgeleverd. Volgens cybercrime-agent Dennis Heystek had dat aantal hoger kunnen zijn als meer mensen aangifte hadden gedaan van (vormen van) internetfraude. Heystek denkt dat hooguit 10% van de slachtoffers dat bij de politie meldt. ‘Hoe meer mensen zich melden, hoe beter wij het probleem kunnen analyseren en hoe groter de kans is dat we daders kunnen oppakken’. In de Cyberweek ging het vooral om Marktplaats-zaken, aangemeld bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO). De acht verdachten zijn mannen en vrouwen tussen 19 en 41 jaar. Een vrouw (28, uit Zundert) scoorde de hoogste buit, 1100 euro, met tien Marktplaats-zaken. Een andere verdachte (20, uit Made) wist via Whatsapp 1900 euro buit te maken door zich voor te doen als een vriendin die ‘voor een spoedgeval’ geld nodig heeft. Heystek legt uit dat veel verdachten op het politiebureau worden uitgenodigd om een verklaring af te leggen. Doen ze dat niet, dan ‘pakken we ze thuis op’. Alle acht hebben overigens bekend en zijn beboet. Belangrijker is dat ze de schade terugbetalen aan hun slachtoffers, aldus Heystek. De Cyberweek zal worden herhaald, mogelijk op thema: binnenkort krijgt iedereen weer vakantiegeld. ‘Criminelen weten dat en creëren sites van nepreisbureaus’.
Europol waarschuwt voor “bizar goedkope” vakanties
De vakantietijd breekt aan. Wie nog op zoek moet naar een bestemming, moet oppassen niet bij ticket- of vakantiefraudeurs uit te komen, waarschuwt Europol. De mooiste vakanties, supergoedkope vakantievilla’s of spotgoedkope rondreizen? Vaak bestaan ze niet, zijn ze overboekt of worden ze plotseling gecancelled. Met de campagne #2good2Btrue probeert Europol reizigers te waarschuwen. Wie op de advertenties – voor 49 euro naar het WK inclusief ticket – klikt, wordt voorverwezen naar een speciale Europol-website waar tips staan om vakantiefraude te voorkomen. Boek officieel, betaal veilig en zo. Maar vooral: ‘Vertrouw op je instinct’.
Belgie: Negen maanden cel voor verhuur Spaanse vakantiewoning die niet bestaat
Een man (39, uit Rotterdam) is door een rechtbank in België veroordeeld tot negen maanden celstraf plus 1200 euro boete voor het verhuren van een niet-bestaande vakantiewoning. De woning werd via internet verhuurd, wie deze huren wou moest een voorschot betalen. Twee vrouwen uit Genk en Kortrijk betaalden respectievelijk 350 en 700 euro. Vlak voor vertrek kregen ze te horen dat de woning ‘waterschade’ had maar hun geld kregen ze niet terug.
Toeristen op zoek naar nepappartement
Het is zomer. En dus lopen her en der toeristen verdwaald door dorpen, op zoek naar hun online geboekte vakantieverblijf. Dat dus niet blijkt te bestaan. Zoals deze week ‘meerdere keren’ bleek in Egmond aan Zee. Wijkagent Maarten van der Molen twitterde dat hij ‘helaas’ weer meldingen kreeg van oplichting. ‘Duitse vakantiegangers die via internet huis hebben gehuurd. Blijkt allemaal nep’. Ook op facebook zeggen inwoners van Egmond dat ze aangesproken zijn door ronddolende vakantiegangers.
Reisbureaus verkochten nepreizen
Vakantietijd. Dus fraudetijd! Wie boekte bij Fantasie Reizen in Utrecht, moet een goede fantasie hebben. Want op de geboekte accommodatie weten ze van niks. Het reisbureau, december 2012 bij de KvK ingeschreven, verkocht luxe reizen naar Turkije, Egypte of Bulgarije, tegen ‘spotprijzen’ die ‘niet te koste gaan van de kwaliteit’. Tachtig gedupeerden van Fantasie Reizen hebben inmiddels via de Fraudehelpdesk gezamenlijk aangifte gedaan tegen het bedrijf. De zaak kwam aan het rollen toen Belgische vakantiegangers er op hun bestemming achter kwamen dat hun boeking was geannuleerd. De gedupeerden, die elkaar hebben gevonden via facebook zeggen in totaal ruim tachtig mille kwijt te zijn. Het bedrijf is verdwenen: mails worden niet beantwoord, de telefoon wordt niet meer opgenomen.
In De Telegraaf (4 juli 2013) vertelt een gedupeerde familie over een andere ‘louche bemiddelaar’, Sunnyrenta.nl. Gelokt met mooie plaatjes van luxevilla’s voor lage prijzen, kan de familie Van Henne fluiten naar 1600 euro. Ze boekten via Marktplaats een prachtige vakantiewoning met zwembad, wifi en vier slaapkamers. Omdat ze op internet geen negatieve beoordelingen vond, boekte vader Theo. Hij moest de gehele reissom overmaken maar hoorde vervolgens niets meer. Bij het online reserveringssysteem Uwboeking.com, dat met Sunnyrenta.nl werkte, kwamen meer klachten. ‘Wij leveren alleen software maar zijn wel onmiddellijk met Sunnyrenta gestopt’. Ook directeur Reuver van de Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) waarschuwt voor internetaanbiedingen. ‘Als het te mooi lijkt om waar te zijn, is het dat meestal ook’. Reuver adviseert eerst op de site te kijken of een aanbieder is aangesloten en nooit hoge bedragen over te maken naar onbekende rekeningen. Volgens hem neemt het aantal meldingen van gedupeerden schrikbarend toe. ‘Een vertrouwd ogende website is zo gekopieerd. Vakantiehuizen die elders allang zijn volgeboekt, worden gewoon gejat. En dan wachten totdat iemand erin trapt en voor lucht gaat betalen’.
Vaker zwendel met online vakantiehuisjes
Tja, het wordt weer vakantietijd. En dus verschijnen er ook weer berichten in de media over mensen die (veel) geld kwijtraken bij het boeken van niet-bestaande vakantiehuisjes en reageren op vage advertenties. Vakanties vallen in duigen, schrijft onder meer Spits, terwijl ‘de politie er niets tegen doet’. De krant bericht over ‘Kira’, een slachtoffer dat ‘na uren googlen’ een huisje in Sitges boekte. Ze moest 1500 euro overmaken op een rekening bij Lloyds in London. Dat deed ze maar toen ze niks meer hoorde, voelde ze nattigheid. Het huisje werd aangeboden op de vakantiehuisjessite Libercasa.be, waar Niels Meijssen, de Nederlandse eigenaar, zegt niet te kunnen controleren of de honderden huisjes die op zijn site aangeboden worden wel bonafide zijn. ‘Daar is geen beginnen aan’. Meijssen zegt de site al twaalf jaar te hebben en nooit problemen te hebben gehad. Kira is haar geld dus kwijt. Volgens haar wilde de politie haar aangifte aanvankelijk niet opnemen ‘maar ik heb niet de indruk dat de politie er ook maar iets mee doet’. Bij Lloyds bleek het rekeningnummer niet gekoppeld aan een naam. Volgens Meijssen is de werkwijze van de criminelen steeds dezelfde: fotootje knippen en plakken, wat informatie erbij en een aantrekkelijk prijs bedenken. Volgens de Fraudehelpdesk kan dit iedereen overkomen. Bij de helpdesk zijn 130 gevallen van vakantiefraude bekend, zegt woordvoerder André Vermeulen. In een geval ging een boekhouder voor bijna twintig mille het schip in toen hij een aandeel in een vakantiehuisje in Florida dacht te kopen. De man vloog zelfs naar Florida om het huisje te bezichtigen, deed daarna een aanbetaling en hoorde vervolgens van een advocaat dat hij opgelicht was. Hij betaalde de advocaat nog eens 1400 euro om de koop van de woning ongedaan te maken – uiteraard zat de ‘advocaat’ ook in het complot.
Cops in cyberspace 