Honderden oproepen op sociale media, de hele dag door en overal in het land. Op (vooral) Telegram wemelt het van de plannen. Soms worden de relberichten gelezen door een paar gekkies, soms door duizenden. De een roept op om journalisten te pakken, een ander biedt vervalste werkgeversverklaringen aan – 25 eurootjes slechts – en anderen zetten online hoe je brandbommen moet maken. Het verzet tegen de overheid is in ieder geval wijdverspreid en alles wordt breed gedeeld: in facebook-groepen waar voorheen alleen hooligans deelnamen, zijn nu ook corona-activisten en complotaanhangers actief. ‘Iedereen is coronamoe en die avondklok heeft mensen net even over de rand getrokken. Dan maakt het niet meer uit waar je bent, dan wil je rellen en demonstreren’, probeert gemeenteraadslid Marc Teutelink (Burgerbelangen Enschede) de boel te verklaren, na rellen bij het ziekenhuis aldaar. ‘Wij kunnen niet zeggen: het zijn deze mensen uit die wijk of die regio, het loopt allemaal door elkaar. En er komen mensen uit andere steden. Sociale media spelen daar ook een grote rol in’. Dat wordt bevestigd door terrorisme-onderzoeker Jelle van Buuren. Telegram is een platform geworden om tijdens rellen mensen realtime aan te sturen. De politie heeft het daarbij lastig, zegt hij. ‘Het volgen van openbare kanalen is nou eenmaal makkelijker dan binnendringen in besloten groepen’. Ook veiligheidsonderzoeker Arnout de Vries (TNO) ziet veel kruisbestuiving tussen de verschillende groepen. ‘Het gaat om hooligans, partijen die tegen de coronamaatregelen zijn of jongeren die zich vervelen en geinen. Dan ontstaat er een cocktail die soms riskant kan zijn’. Over de rol en verantwoordelijkheid die de platforms hebben, zegt hij dat Facebook nog ‘een lieverdje’ is vergeleken met Telegram. ‘Die doet vrijwel niks’. De politie zou zich volgens De Vries nog actiever in zulke chatgroepen moeten mengen, ‘zodat er meer zicht komt op wat er gebeurt’.
Openbare orde
Man opgepakt voor bedreigen van journalisten
De politie heeft de man opgepakt die vorige week in een internetfilmpje journalisten bedreigde. In het filmpje zei de verdachte (39, uit Almere) dat journalisten maar beter naar het buitenland konden vluchten. Anders zou hij ze wat aandoen. Hij refereerde, na de rellen op het Museumplein in Amsterdam, aan een zwarte lijst met journalisten en fotografen. ‘Ik weet dat jou zo meteen wat wordt aangedaan, althans dat is mij verteld, via via’. NOS en ANP deden aangifte. Volgens de verdachte konden de journalisten ook ontslag nemen, ‘dan halen we je van de zwarte lijst af’. Hij zocht in het filmpje ook naar mensen die ‘een tegenoffensief tegen fake news‘ moesten filmen bij volgende demonstraties en naar mensen die ‘Romeo’s’ in de gaten moesten houden. Die Romeo’s hadden de ME uitgelokt om geweld te gebruiken. Ook de politie deed daarop aangifte, van smaad. ‘Wat de verdachte beweert, is niet waar en hij kan dit ook weten’, aldus het OM.
Cops in cyberspace 